بر‌رسیِ تطبیقیِ ساختارِ رواییِ خویش‌کاری‌ها در دو نبردِ بزرگِ «دریای اسمار» و «شاهنامه» بر‌اساسِ نظریّه‌ی روایتیِ پراپ

نویسندگان

  • محمّد بارانی گروه آموزشی زبان و ادبیّاتِ فارسیِ دانشگاهِ سیستان و بلوچستان
  • مریم خلیلی جهانتیغ گروه آموزشی زبان و ادبیّاتِ فارسیِ دانشگاهِ سیستان و بلوچستان
  • مقداد گلشنی دانشجوی دکتریِ زبان و ادبیّاتِ فارسیِ دانشگاهِ سیستان و بلوچستان
چکیده مقاله:

پراپ در پژوهشی روی صد قصّۀ فولکلورِ روس، خویش‌کاریِ شخصیّت‌ها را کوچک‌تر‌ین واحدِ ساختارینِ روایت دانست و با تجزیه‌و‌تحلیلِ آن‌ها، ساختارِ پیرنگِ قصّه و نظامِ کنش‌های روایی را صورت‌بندی‌نموده، حُکم‌هایی در‌موردِ ساختارِ بنیادینِ قصّه‌های پریان و رده‌بندیِ آن‌ها صادر‌کرد. پژوهشِ حاضر، با تکیه بر نظریّۀ پراپ، نخست درپیِ سنجشِ کار‌آمدیِ الگوی او در تبیینِ ساختاریِ روایتِ نبرد‌های مربوط به پاد‌شاهیِ بدیادران (Vidyadhara) در «دریای اسمار» بینِ سورج‌پرب (Suryaprabha) و شرته‌شرما (Šrutašarman) و نیز نبرد‌های مربوط به کین‌خواهیِ سیاوش و پاد‌شاهیِ آرمانیِ کی‌خسرو در «شاهنامه» است و سپس به مقایسۀ تطبیقیِ ساختارِ تحلیل‌شدۀ روایتِ این نبرد‌ها می‌پردازد. پس از تجزیه‌و‌تحلیلِ قصّه‌ها مشاهده‌می‌شود که الگوی نظریّۀ پراپ تبیینِ مناسبی از ساختارِ رواییِ خویش‌کاری‌های این قصّه‌ها ارائه‌می‌کند که در مواردی با پیشنهاد‌هایی برای کار‌بستِ بهترِ این نظریّه همراه می‌شود. این الگو همسانیِ ساختارِ کلّی و نیز همسانیِ برخی روابطِ درونیِ خویش‌کاری‌ روایت های مذکور را آشکار‌می‌کند. همچنین ناهمسانیِ برخی جزئیّاتِ خویش‌کاری‌ها نیز که می‌تواند نمایانندۀ تفاوت‌های فرهنگیِ هند و ایران به‌عنوانِ بسترِ پردازش‌ روایت‌ها باشد، در نمود‌گارِ خویش‌کاری‌ها انعکاس‌می‌یابد.     

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ساختار روایی خورشید و مهپاره براساس دیدگاه پراپ

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

متن کامل

بررسی ساختار روایی خورشید و مهپاره براساس دیدگاه پراپ

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

متن کامل

تحلیل ساختار روایتی تلخون بر اساس نظریه پراپ

بر اساس دیدگاه ساختاری ولادیمیر پراپ هر چند قصه‏ها به شکل‏های مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوی بنیادینی تبعیت می‏کنند که ساختار همه آن‏ها را شکل می‏دهد. این ساختار با تأکید بر کنش‏های روایت، اشخاص آن را مشخص می‏سازد. تلخون بی تردید یکی از آثار برجسته روایی صمد بهرنگی، برجسته‏ترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوه‏ای تحلیلی، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایی تل...

متن کامل

بررسی ریخت شناسانه داستان داراب در شاهنامه براساس الگوی پراپ

یکی از رویکردها ونگره هایی که در چند دهه ی اخیر مورد توجه جامعه ی علمی،به خصوص جامعه بزرگ ادبیات قرار گرفته است، تحلیل ریخت شناسانه ی قصه هاوحکایت-هاست. این نگاه در بررسی های خود در وهله ی اول به شناخت و کشف کوچکترین عناصر سازنده قصه و حکایت می پردازد؛ سپس شناسایی روابط بین این عناصر و خط سیر قصه در ظاهر آن مطمح نظر این نگره می باشد. این نوع بررسی و تحلیل می تواند بر هر یک از قصه های موجود در...

15 صفحه اول

ساختار داستان‌های شیخ اشراق براساس الگوی ویلادیمیر پراپ

مقالة پیشِ رو به بررسی ساختار داستان‌های شیخ اشراق براساس الگوی ویلادیمیر پراپ می‌پردازد. برای نیل به این هدف، ابتدا شاخصه‌های الگوی پراپ از کتاب وی اخذ و سپس با بررسی داستان‌های فارسی شیخ اشراق، تلاش شد تا سازه‌های مشترک میان آنها مشخص شود. چنین به نظر می‌رسد که غیبت، حرکت، راهنما، هدف، انجام کار دشوار، و وصال، مهم‌ترین سازه‌های مشترک داستان‌های شیخ اشراق باشد.

متن کامل

بررسی تطبیقی متن شاهنامه با تصاویر صحنه های نبرد رستم در نگاره های شاهنامه شاه طهماسب

ادبیّات و نقاشی ایرانی از دیرباز درکنارهم و مکمل یکدیگر بوده اند. ادبیّات ایران غنی ترین و پربارترین هنر تأثیرگذار بر نقاشی ایران است زیرا از آغاز روند نگارش کتابهای ادبی،¬¬ هنرمصوّرسازی و کتاب آرایی همگام با آن شروع به رشد و نمو نمود. ازمیان کتابهای ادبی، شاهنامه فردوسی برای هنرمندان نقاش ایران، گنجینه غنی و الهام بخش بوده است. پیوند نقاشی با شعر و بالندگی آن در عرصه هنر کتاب آرایی در یکی از بی ب...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 32

صفحات  171- 190

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023